In Nederland merken we nog niet heel veel van de commotie, maar in Amerika en Engeland is er nogal wat onrust ontstaan over capsuleren bij GBS positieve moeders. In dit blog licht ik een en ander toe.
Is placenta eten veilig voor moeders die GBS positief zijn?
Het ‘Centers for Disease Control and Prevention’ (CDC) is onlangs naar buiten gekomen met de resultaten van een casestudie naar een pasgeboren baby (newborn) met groep B streptokokken. De infectie had plaatsgevonden nadat de moeder placenta capsules had ingenomen.
Vervolgens werd er een waarschuwing afgegeven tegen het innemen van placenta. Uiteraard met het gevolg dat moeders zich zorgen gingen maken in zich afvroegen of zij hun baby’s ziek konden maken.
Wat is GBS
Streptokokken zijn bacteriën. Ze zijn alleen zichtbaar onder de microscoop. Er bestaan verschillende soorten streptokokken; de ‘groep B streptokok’ is er een van. Deze streptokokken worden meestal ‘GBS’ genoemd.
GBS komen voor bij één op de vijf volwassenen, zonder dat ze klachten veroorzaken. Mensen die de bacterie in hun lichaam hebben, zijn dragers.
De GBS bevinden zich samen met andere bacteriën in de darmen. Vaak zijn ze ook in de baarmoedermond of vagina te vinden, ook weer zonder gevolgen. Soms veroorzaken ze een blaasontsteking. Ze zijn dan zichtbaar in een kweek van de urine.
Ongeveer de helft van de vrouwen die groep B streptokokken bij zich dragen, geeft ze tijdens de bevalling door aan hun kind. Als één op de vijf zwangere vrouwen draagster is (20%), zal dus 10% van alle pasgeboren baby’s met GBS worden besmet. Die baby’s worden niet allemaal ziek: de bacteriën zitten meestal alleen op de huid of slijmvliezen van het kind, en daar wordt hij niet ziek van.
Een pasgeborene wordt pas ziek als de bacteriën het lichaam binnendringen. Dit gebeurt bij 1 op de 100 kinderen die GBS van hun moeder kregen overgedragen. (Dat is 1 op de 1.000 van alle pasgeboren kinderen).
Onderzoek naar GBS wordt in Nederland niet standaard bij elke zwangere gedaan. GBS komt immers maar bij één op de vijf zwangeren voor en heeft maar zeer zelden gevolgen. In bepaalde situaties is het wel verstandig om onderzoek te doen, bijvoorbeeld als een zwangere in het ziekenhuis is opgenomen vanwege voortijdige weeën of te vroeg gebroken vliezen.
De GBS zijn aan te tonen met een kweek. De verpleegkundige strijkt daarvoor met een wattenstokje langs de ingang van de schede en in de endeldarm. Zo haalt ze wat materiaal weg, dat in een laboratorium wordt onderzocht. De uitslag duurt meestal twee tot drie dagen.
Lees meer over GBS en hoe er in Nederland wordt omgegaan met GBS tijdens de zwangerschap.
Resultaten van de casestudie
In 2016 werd de ‘gezondheidsautoriteit’ in Oregon gewaarschuwd dat er een kindje was waarbij GBS was geconstateerd. Dat was opvallend omdat het kindje vijf dagen eerder al was behandeld voor GBS (direct na de geboorte). De moeder was GBS negatief getest bij 37 weken zwangerschap. Er was geen enkel teken van GBS kolonisatie. Snel na de geboorte kreeg de pasgeborene tekenen van infectie en testte GBS positief.
De baby werd ruim een week opgenomen in het ziekenhuis en behandeld met antibiotica. Binnen een week na ontslag uit het ziekenhuis kreeg de baby weer tekenen van infectie. Weer testte de baby positief voor GBS.
Op dat moment werd ontdekt dat de moeder op de derde dag na de bevalling placenta capsules was gaan innemen. De capsules werden getest en bleken dezelfde streptokokken te bevatten als die bij de baby waren gevonden. In de moedermelk werd geen GBS gevonden.
De auteurs van het rapport concludeerden dat inname van de ‘GBS positieve’ placenta capsules wellicht zorgden voor een toename van de GBS die bij de moeder inwendig (bijvoorbeeld in de darmen) en op de huid aanwezig zijn. Op die manier zou het overgebracht kunnen zijn op het kindje. De auteurs concluderen: “Het proces van placenta capsuleren hoeft niet persé alle besmettelijke ziektekiemen uit te roeien; daarom moet inname van placenta capsules vermeden worden.”
Let wel: Dit is niet wat het officële standpunt van het CDC is, maar van de auteurs van het artikel.
Hoe ontstaat herinfectie?
Er werd in het artikel gespeculeerd dat de herbesmetting met GBS kwam door inname van de placenta capsules. Dat is helaas niet met zekerheid vast te stellen. Onderzoek laat zien dat een baby die herstellende is ven een GBS besmetting een laag risico loopt op herbesmetting. Er wordt aangenomen dat herinfectie komt door blootstelling aan familieleden (dus niet alleen de moeder) die gekoloniseerd zijn met GBS.
Een andere mogelijkheid is dat de eerste besmetting nog niet bestreden was door de antibiotca en dat het daardoor weer ’terug’ kwam.
In dit geval suggereert de auteur dat de herinfectie is ontstaan door de placenta capsules en dat deze hebben gezorgd dat de moeder gekoloniseerd werd. In het artikel wordt ook aangegeven dat het mogelijk is dat andere familieleden GBS gekoloniseerd waren en de herinfectie hebben veroorzaakt.
Hoe kon dit gebeuren?
Sinds het verschijnen van het artikel zijn er zorgen ontstaan bij placenta specialisten over de hele wereld.
- De placenta is rauw in de voedseldroger gegaan. Wellicht is er een te korte droogtijd gebruikt en bij te lage temperatuur gedroogd waardoor de ziektekiemen niet gedood werden. GBS bacteriën overleven in een droge omgeving, dus drogen alleen is niet voldoende. Er moet gestoomd worden én op de goede temperatuur gedroogd.
- Als er een GBS infectie is bij de moeder of baby meteen na de geboorte, dan moet de placenta niet geconsumeerd worden.
- Het is belangrijk een goede training te hebben gevolgd om te kunnen werken met bloed gedragen ziekteverwekkers én voedselveilig te kunnen werken. Het is niet duidelijk of deze capsuleerder deze kennis/training had.
Is placenta capsuleren veilig?
Het artikel maakt er melding van dat er geen regelgeving is omtrent placenta capsuleren. Dat klopt (ook in Nederland), maar er zijn voldoende organisaties waar je een training kunt volgen en een certificaat kunt halen. Je leert dan werken volgens hoge veiligheidsstandaarden voor moeders (en jezelf!).
Als je je placenta laat capsuleren stel jezelf dan een aantal vragen: Waar is de specialist getraind? Welke hygiëne maatregelen worden gehanteerd? Hoe wordt er gewerkt aan voedselveiligheid? Bij welke temperaturen wordt er gestoomd? Bij welke temperaturen wordt er gedroogd? Lees meer >>>
Dr Sophia Johnson van Jena University, Duitsland, doet onderzoek naar de voordelen van het consumeren van placenta. Uit de eerste data (april 2017) blijkt dat er geen onveilige organismen zijn gevonden in goed bereide placenta. Het onderzoeksteam ontdekte dat drogen de hoeveelheid micro-organismen deed afnemen en dat was in combinatie met stomen nog veel minder. Ook waren de hoeveelheden potentieel giftige stoffen (denk aan zware metalen) ver onder het geaccepteerde niveau.
Bron: Is Placenta Encapsulation Safe For GBS Positive Mothers?
De navelstreng is de verbinding (een soort buis) tussen de placenta en het kindje in de baarmoeder. De navelstreng zorgt voor de transport van voedingsstoffen en zuurstof naar het kindje toe en afvalstoffen van het kindje naar de placenta. De vaten worden beschermd en omgeven door het gelei van Wharton.
Soms kom je ze tegen in de navelstreng: een echt knoop (meestal aangeduid met ’true knot’). Een volledige knoop in een navelstreng omdat een kindje dusdanig heeft bewogen/gezwommen in de baarmoeder dat hij/zij een volle knoop heeft gemaakt.
Al eerder schreef ik een artikeltje over de invloed van het eten van je placenta op borstvoeding. Een beetje wetenschappelijk maar. Veel onderzoek is er helaas niet.
Bensky/Gamble. 1997. Materia Medica, Eastland Press, 549
In Engelstalige beschrijvingen van kannibalisme wordt er vaak in de beschrijving opgenomen dat er ‘vlees’ wordt gegeten. Maar nu wordt vlees weer aangeduid als ‘spierweefsel van gewervelde dieren’. In die beschrijving is het eten van placenta geen kannibalisme, immers placenta is een orgaan en dus geen vlees.
